SMSR

W dziewiątym okresie raportowania tj. od 21 czerwca do 20 sierpnia 2010 roku, stwierdzamy zagrożenie wystąpienia suszy rolniczej na niektórych obszarach Polski.

Wartości Klimatycznego Bilansu Wodnego (KBW), na podstawie których dokonywana jest ocena stanu zagrożenia suszą są ujemne na większości obszarów Polski.

Zagrożenie suszą występuje w 70 gminach, co stanowi 2,3% gmin Polski i obejmuje 0,4% powierzchni gleb kraju. Są to gminy położone w dwóch województwach: lubelskim (43 gminy) i mazowieckim (27 gminy), które zajmują odpowiednio 3 i 0,7% powierzchni gleb tych województw.

Zagrożone suszą są rośliny strączkowe uprawiane na glebach I kategorii. Są to gleby bardzo lekkie i bardzo podatne na suszę; grupa granulometryczna: piasek luźny, piasek luźny pylasty, piasek słabo gliniasty oraz piasek słabo gliniasty pylasty.

Tegoroczny lipiec był jednym z najcieplejszych miesięcy ostatniego stulecia. Najwyższa temperatura powietrza wystąpiła w Wielkopolsce (powyżej 22°C), nieco niższa w szerokim pasie Polski środkowej (21-22°C) i ok. 20°C na pozostałym obszarze kraju. W całej Polsce zostały znacznie przekroczone normy dla trzydziestolecia 1971-2000. Na Podlasiu, Warmii i Mazurach oraz w Wielkopolsce i na Ziemi Lubuskiej o ponad 4°C, w pozostałej części kraju o 3-4°C. Najmniej, o 2,5-3°C przekroczona została norma na niewielkich obszarach nadmorskich na oraz południu kraju.

Pierwsza i druga dekada sierpnia również była bardzo ciepła. Najwyższa średnia temperatura powietrza (ponad 21°C) w obydwu dekadach wystąpiła na wschodzie Polski, natomiast najniższa, nie przekraczająca 19°C w zachodniej i południowo-zachodniej części kraju.

W lipcu stwierdzono duże zróżnicowanie pod względem opadów atmosferycznych. Najwyższe opady przekraczające 300 mm wystąpiły na południu i południowym-wschodzie kraju (160-200% normy wieloletniej). Wysokie opady wystąpiły również na Opolszczyźnie i Dolnym Śląsku (120-150 mm tj. ok. 150% normy), a zwłaszcza w Kotlinie Kłodzkiej (ponad 180 mm, tj. 160-200% normy wieloletniej), a także w szerokim pasie (ok. 100 km) od Ustki po Toruń (120-140 mm, 160-180% normy). Natomiast na Warmii i Mazurach, wschodnim Mazowszu oraz w północnej części Lubelszczyzny opady były małe (50-70 mm), 50-80% normy wieloletniej.

W pierwszej i drugiej dekadzie sierpnia miało także miejsce duże zróżnicowanie wielkości sumy opadów. W obu dekadach zanotowano wysokie opady w zachodniej części Polski, miejscami przekraczające 100 mm. Natomiast niskie opady atmosferyczne, nie przekraczające 20 mm wystąpiły na północnym wschodzie i na południu kraju (w pierwszej dekadzie miesiąca) oraz na południowym wschodzie (w drugiej dekadzie).

Wartości KBW są ujemne prawie w całym kraju, za wyjątkiem południowych rejonów. Odnotowano jednak wzrost wartości KBW. Średni wzrost KBW względem ósmego okresu raportowania wynosił 15 mm, najwyższy wzrost ponad 60 mm zanotowano na Nizinie Szczecińskiej oraz na Ziemi Lubuskiej (w okolicach Słubic nawet ok. 140 mm).

Polska jest nadal bardzo zróżnicowana pod względem wartości KBW. Najniższe wartości KBW występują w północnej części województwa lubelskiego oraz w południowej części woj. mazowieckiego (-120÷-139 mm). Duży deficyt wody występuje również w województwie wielkopolskim (-110 ÷ -129 mm). Dodatnie wartości KBW (20÷70 mm) notowane są w dalszym ciągu w południowych częściach województwa dolnośląskiego, śląskiego, małopolskiego i podkarpackiego.