SMSR

Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa – Państwowy Instytut Badawczy w Puławach, zgodnie z wymogami Obwieszczenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi opracował wartości klimatycznego bilansu wodnego dla wszystkich gmin Polski (3064 gmin) oraz w oparciu o kategorie gleb określił w tych gminach aktualny stan zagrożenia suszą rolniczą dla następujących upraw: zbóż ozimych i jarych, rzepaku i rzepiku, buraków cukrowych, krzewów i drzew owocowych oraz truskawek.

W drugim okresie raportowania tj. od 11 kwietnia do 10 czerwca 2014 roku, nie stwierdzamy zagrożenia wystąpienia suszy rolniczej na obszarze Polski. Wartości Klimatycznego Bilansu Wodnego (KBW), na podstawie których dokonywana jest ocena stanu zagrożenia suszą, są na większości obszarów Polski ujemne, jednakże wartości te są dla w/w upraw znacznie wyższe od wartości krytycznych.

Najniższe wartości KBW, podobnie jak w pierwszym okresie raportowania, występowały na Żuławach, z tym że wartości te były o 20 mm niższe niż w poprzednim okresie, obecnie notowane wartości wynosiły od -100 do -119 mm. Stosunkowo niskie wartości KBW występowały również na obszarze Pojezierza: Mazurskiego (w zachodniej jego części) oraz Pomorskiego i Wielkopolskiego (we wschodniej ich części) od -90 do -109 mm.

Natomiast w całym kraju średnia wartość KBW w obecnym okresie raportowania była niższa od poprzedniego okresu o 16 mm.

Najwyższe wartości KBW (podobnie jak dziesięć dni temu), odnotowano na Pogórzu Karpackim, w Beskidach Zachodnich oraz na Wyżynie Lubelskiej, wynosiły one od 80 do 130 mm.

Kwiecień w tym roku był bardzo ciepły, najwyższa temperatura powietrza wystąpiła w Polsce zachodniej, osiągając ponad 11°C na terenie Ziemi Lubuskiej oraz na Wyżynie Śląskiej. Na dużym obszarze kraju temperatura wynosiła od 9 do 11°C. Na północy kraju, we wschodniej części, temperatura była dużo niższa i wynosiła od 4 do 6°C. Na przeważającym obszarze Polski temperatura powietrza była wyższa od średniej wieloletniej (z trzydziestolecia 1971-2000) o 2-3°C, a w zachodniej części Pradoliny Toruńsko-Eberswaldzkiej była nawet wyższa o ponad 3°C. Jedynie na Pobrzeżu Słowińskim temperatura powietrza w kwietniu br. była nieco wyższa od średniej wieloletniej, o 1-2°C.

Bardzo podobny rozkład temperatury powietrza odnotowano w pierwszej dekadzie czerwca. Na terenie Ziemi Lubuskiej oraz na Wyżynie Śląskiej odnotowano najwyższą temperaturę wynoszącą od 17,5 do 18,5°C. Na dużym obszarze Polski temperatura wynosiła od 16,5 do 17,5°C, a na północy kraju, we wschodniej części, była niższa i wynosiła od 15,5 do 16,5°C.

Tegoroczny maj pod względem termicznym był stosunkowo mało zróżnicowany. Najwyższa temperatura powietrza wystąpiła we wschodniej i południowo-wschodniej części Polski, osiągając ponad 14°C. Na przeważającym obszarze kraju notowano temperaturę od 13 do 14°C. Najchłodniej było na północy kraju oraz w górach, w tych rejonach temperatura powietrza wynosiła 11-12°C.

W kwietniu stwierdzono na obszarze Polski duże zróżnicowanie pod względem wystąpienia opadów atmosferycznych. Bardzo niskie opady, poniżej 20 mm wystąpiły na Pojezierzu Wschodniosuwalskim, stanowiły one poniżej 50% normy wieloletniej. Niskie opady wynoszące 20-30 mm wystąpiły również na Pojezierzu Mazurskim, na Nizinie Podlaskiej, stanowiły one w tych rejonach 50-70% normy. Podobnej wielkości opady wystąpiły w Dolinie Konińskiej oraz na Równinie Rychwalskiej, co stanowiło na tych terenach 100% normy. Natomiast należy zaznaczyć stosunkowo wysokie opady występujące na Pojezierzach: Poznańskim, Drawskim, Szczecineckim, Wałeckim, wynosiły one w tych regionach od 50 do70 mm, stanowiąc od 130 do 180% normy wieloletniej. Najwyższe opady atmosferyczne odnotowano w Karpatach, ponad 100 mm.

W maju opady atmosferyczne były bardzo zróżnicowane. Najniższe wystąpiły w północnej a zwłaszcza w północno-wschodniej części kraju od 20 do 100 mm, im dalej na południe, tym wartości opadów były większe. Najwyższe opady odnotowano w Sudetach, na Wyżynie Lubelskiej, we Wschodnich i Zachodnich Beskidach, na Podhalu oraz w Tatrach, od 100 do powyżej 300 mm. W niektórych miejscowościach były to rekordowe opady nie notowane nawet od kilkudziesięciu lat.

Opady atmosferyczne w pierwszej dekadzie czerwca były bardzo zróżnicowane, od niewielkich kilku milimetrowych na terenie Ziemi Lubuskiej, Wyżynie Śląskiej oraz na Pogórzu Karpackim i w Beskidach Zachodnich do 5 do 20 mm występujących na dużym obszarze kraju. Na północy kraju, we wschodniej części, opady atmosferyczne były większe, wynosiły od 20 do 40 mm, a na krańcach kraju w tej części Polski notowano opady wynoszące nawet ponad 50 mm.

  Obfite opady deszczu jakie wystąpiły w całym kraju oraz występująca w tym czasie stosunkowo wysoka temperatura, mogą w dalszym ciągu spowodować znaczne porażenie upraw zbożowych i rzepaku. Istnieje duże ryzyko pojawienia się rozwoju chorób grzybowych u zbóż jak: septorioza liści i plew, rdza brunatna, a w przypadku rzepaku - zgnilizny twardzikowej. Obecnie panujące warunki pogodowe sprzyjają też rozwojowi choroby grzybowej, parcha u jabłoni.