SMSR

Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa – Państwowy Instytut Badawczy w Puławach opracował wartości klimatycznego bilansu wodnego dla wszystkich gmin Polski (3064 gmin) oraz w oparciu o kategorie gleb określił w tych gminach aktualny stan zagrożenia suszą rolniczą dla następujących upraw: zbóż ozimych i jarych, rzepaku i rzepiku, buraków cukrowych, krzewów i drzew owocowych oraz truskawek.

W pierwszym okresie raportowania tj. od 1 kwietnia do 31 maja 2014 roku, nie stwierdzamy zagrożenia wystąpienia suszy rolniczej na obszarze Polski. Wartości Klimatycznego Bilansu Wodnego (KBW), na podstawie których dokonywana jest ocena stanu zagrożenia suszą, są na większości obszarów Polski ujemne, jednakże wartości te są dla w/w upraw znacznie wyższe od wartości krytycznych.

Najniższe wartości KBW występowały na Żuławach, wynosiły one od -90 do -99 mm. Stosunkowo niskie wartości KBW występowały również na obszarze Pojezierza Mazurskiego od -70 do -89 mm.

Natomiast najwyższe wartości KBW (dodatnie) odnotowano na Pogórzu Karpackim, w Beskidach Zachodnich oraz na Wyżynie Lubelskiej, od 110 do 150 mm.

Kwiecień w tym roku był bardzo ciepły, choć temperatura powietrza na terenie kraju była w dużym stopniu zróżnicowana. Najwyższa temperatura powietrza wystąpiła w Polsce zachodniej, osiągając ponad 11°C na terenie Ziemi Lubuskiej oraz na Wyżynie Śląskiej. Na dużym obszarze kraju temperatura wynosiła od 9 do 11°C. Na północy kraju, we wschodniej części, temperatura była dużo niższa i wynosiła od 4 do 6°C. Na przeważającym obszarze Polski temperatura powietrza była wyższa od średniej wieloletniej (z trzydziestolecia 1971-2000) o 2-3°C, a w zachodniej części Pradoliny Toruńsko-Eberswaldzkiej była wyższa nawet o ponad 3°C. Jedynie na Pobrzeżu Słowińskim temperatura powietrza w kwietniu br. była nieco wyższa od średniej wieloletniej, o 1-2°C.

Tegoroczny maj pod względem termicznym był stosunkowo mało zróżnicowany. Najwyższa temperatura powietrza wystąpiła we wschodniej i południowo-wschodniej części Polski, osiągając ponad 14°C. Na przeważającym obszarze kraju notowano temperaturę od 13 do 14°C. Najchłodniej było na północy kraju oraz w górach, w tych rejonach temperatura powietrza wynosiła 11-12°C.

W kwietniu stwierdzono na obszarze Polski duże zróżnicowanie pod względem wystąpienia opadów atmosferycznych. Bardzo niskie opady, poniżej 20 mm wystąpiły na Pojezierzu Wschodniosuwalskim, stanowiły one poniżej 50% normy wieloletniej. Niskie opady wynoszące 20-30 mm wystąpiły również na Pojezierzu Mazurskim, na Nizinie Podlaskiej, stanowiły one w tych rejonach 50-70% normy. Podobnej wielkości opady wystąpiły w Dolinie Konińskiej oraz na Równinie Rychwalskiej, co stanowiło na tych terenach 100% normy. Natomiast należy zaznaczyć stosunkowo wysokie opady występujące na Pojezierzach: Poznańskim, Drawskim, Szczecineckim, Wałeckim, wynosiły one w tych regionach od 50 do70 mm, stanowiąc od 130 do 180% normy wieloletniej. Najwyższe opady atmosferyczne odnotowano w Karpatach, ponad 100 mm.

W maju opady atmosferyczne były bardzo zróżnicowane. Najniższe wystąpiły w północnej a zwłaszcza w północno-wschodniej części kraju od 20 do 100 mm, im dalej na południe, tym wartości opadów były większe. Najwyższe opady odnotowano w Sudetach, na Wyżynie Lubelskiej, we Wschodnich i Zachodnich Beskidach, na Podhalu oraz w Tatrach, od 100 do powyżej 300 mm. W niektórych miejscowościach były to rekordowe opady nie notowane nawet od kilkudziesięciu lat.

  Obfite opady deszczu jakie wystąpiły w całym kraju oraz występująca w tym czasie stosunkowo wysoka temperatura, mogą spowodować znaczne porażenie upraw zbożowych i rzepaku. Istnieje duże ryzyko pojawienia się rozwoju wielu chorób grzybowych u zbóż jak: septorioza liści i plew, rdza brunatna, a w przypadku rzepaku - zgnilizny twardzikowej. Obecnie panujące warunki pogodowe sprzyjają też rozwojowi choroby grzybowej, parcha u jabłoni.

  W wielu rejonach Polski, po bardzo obfitych opadach atmosferycznych, powstało duże zagrożenie spowodowane znacznym nagromadzeniem się wody na polach. Stojąca woda może spowodować, że uprawy polowe zaczną gnić, albowiem nadmiar wody dla roślin, jest bardziej niebezpieczny w porównaniu z jej niedoborem.