SMSR

Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa – Państwowy Instytut Badawczy w Puławach zgodnie z wymogami Obwieszczenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi opracował wartości klimatycznego bilansu wodnego dla wszystkich gmin Polski (3064 gmin) oraz w oparciu o kategorie gleb określił w tych gminach aktualny stan zagrożenia suszą rolniczą dla następujących upraw: kukurydzy na ziarno i kiszonkę, ziemniaka, buraka cukrowego, chmielu, tytoniu, warzyw gruntowych, krzewów i drzew owocowych, truskawek oraz roślin strączkowych.

W dziesiątym okresie raportowania tj. od 1 lipca do 31 sierpnia 2012 roku, nie stwierdzamy zagrożenia wystąpienia suszy rolniczej na obszarze Polski. Wartości Klimatycznego Bilansu Wodnego (KBW), na podstawie których dokonywana jest ocena stanu zagrożenia suszą na przeważającym terytorium Polski są ujemne, ale są wyższe od wartości krytycznych.

W okresie 1 VII – 31 VIII 2012 r. wartości KBW, względem okresu sprzed 10 dni, są na tym samym poziomie, oznacza to że obserwowany deficyt wody nie uległ zmianie. Największe zmniejszenie wartości KBW, od 30 do 60 mm wystąpiło na Pobrzeżu, jednakże na tych obszarach, 10 dni temu wartości te były tylko nieznacznie ujemne lub nawet dodatnie, więc nie spowodowało to znacznego pogorszenia warunków wodnych dla roślin.

Natomiast na zachodzie kraju od Leszna po Wrocław oraz w Kotlinach Kłodzkiej i Jeleniogórskiej odnotowano wzrost wartości KBW, od 10 do 50 mm. Na zachodnich obszarach kraju zmniejszenie deficytu wody było bardzo korzystne, natomiast w obu Kotlinach w poprzednim okresie sześciodekadowym wartości te były nieco większe od zera lub nieznacznie ujemne, więc ich wzrost spowodował niewielki nadmiar wody, nie powodujący dużych strat.

Najniższe wartości KBW, od -120 do -139 mm, tak jak w poprzednim okresie raportowania, wystąpiły na Nizinie Południowowielkopolskiej oraz na Wzniesieniach Południowomazowieckich. Natomiast dodatnie wartości KBW, również jak w poprzednim okresie raportowania, od 10 do 50 mm odnotowano na Pobrzeżu Koszalińskim oraz w Kotlinie Jeleniogórskiej.

W lipcu Polska była bardzo zróżnicowana pod względem opadów atmosferycznych. Najniższe opady wystąpiły w południowo-wschodniej Polsce, na Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej, na Nizinie Śląskiej oraz Południowowielkopolskiej (od 40 do 75 mm), co stanowiło 60-100% normy wieloletniej (średnia z lat 1971-2000). Natomiast najwyższe opady odnotowano w południowo-zachodniej Polsce, na Warmii i Mazurach, na Wybrzeżu oraz w Bieszczadach (120-250 mm) i stanowiły one 160-240% normy.

W pierwszej dekadzie sierpnia pod względem opadów atmosferycznych Polska była bardzo zróżnicowana, od wysokich opadów (45-75 mm) w północno-wschodniej części po ich brak lub też występujących w niewielkiej ilości w południowo-wschodnich rejonach kraju. W drugiej dekadzie sierpnia wystąpiła sytuacja odwrotna, największe opady od 50 do 70 mm wystąpiły na Polesiu, Wyżynie Lubelskiej, Roztoczu oraz w Kotlinie Sandomierskiej, a najmniejsze od 0 do 2 mm na Pobrzeżu Szczecińskim i Koszalińskim. Natomiast w trzeciej dekadzie tego miesiąca najwyższe opady w wysokości 75-100 mm odnotowano w Polsce południowo-zachodniej, im dalej na wschód kraju, tym opady były coraz mniejsze, a w niektórych miejscach w ogóle nie wystąpiły (np. na Wyżynie Małopolskiej). Biorąc pod uwagę cały miesiąc, stwierdzamy wystąpienie najwyższych opadów w południowo-zachodniej i północno-wschodniej części kraju (od 80 do 140 mm). Natomiast najniższe opady atmosferyczne w sierpniu odnotowano w Polsce środkowej, w pasie przebiegającym z północy na południe (w tym rejonie wynosiły one od 30 do 50 mm).

W całym sześciodekadowym okresie najniższe wartości opadu odnotowano od Pojezierza Chełmińsko-Dobrzyńskiego poprzez Nizinę Środkowomazowiecką, Wzniesienia Południowomazowieckie, Nizinę Południowowielkopolską, Wyżynę Śląsko-Krakowską, Małopolską aż po Północne Podkarpacie (od 105 do 140 mm). Natomiast najwyższe opady odnotowano w zachodniej Polsce oraz na Pobrzeżu Koszalińskim (210-350 mm).

W lipcu oraz w pierwszej dekadzie sierpnia odnotowano bardzo duże zróżnicowanie temperatury powietrza oraz usłonecznienia na obszarze Polski. Najniższą temperaturę odnotowano na północy kraju (17-18°C) a najwyższą w południowo-wschodniej Polsce (20,5-21,5°C). Natomiast w drugiej dekadzie sierpnia wystąpiła sytuacja dokładnie odwrotna, najwyższą temperaturę powietrza odnotowano w północno-zachodniej części kraju, od 18 do 18,5°C, a najniższą w południowo-wschodnim rejonie Polski od 15,5^oC do 17°C. Bardzo podobny rozkład stwierdzono pod względem usłonecznienia, na północnym-zachodzie w lipcu i w pierwszej dekadzie sierpnia było średnio dziennie tylko 6-7 godzin ze słońcem, natomiast w południowo-wschodniej Polsce 10 godzin. W drugiej dekadzie sierpnia odwrotnie - w Polsce południowo-wschodniej Słońce świeciło średnio przez 4,5-5,5 godzin dziennie, a na zachodzie kraju przez ok. 10 godzin.

W całym sierpniu oraz w trzeciej dekadzie tego miesiąca najcieplej było na Nizinie i Wyżynie Śląskiej, Wyżynie Małopolskiej oraz w Kotlinie Sandomierskiej (od 19 do19,5°C). Natomiast najzimniej było w północnych i północno-wschodnich rejonach Polski od 15 do 17°C.

Temperatura powietrza tegorocznego lipca była wyższa od normy z lat 1971-2000. Największe odchylenie średniej miesięcznej temperatury (o ponad 3°C) odnotowano na Lubelszczyźnie i w Kotlinie Sandomierskiej, natomiast najniższe odchylenie (do 1°C) odnotowano w Polsce północno-zachodniej. Na pozostałym obszarze kraju temperatura powietrza lipca była wyższa od normalnej od 1 do 3°C.

Najwyższe usłonecznienie w sierpniu odnotowano na obszarze Polski południowo-zachodniej, wynosiło ono 240-290 godz. najmniej słonecznym rejonem Polski tego miesiąca był północny obszar kraju (175-210 godz.).

W całym okresie sześciodekadowym najwyższa ewapotranspiracja miała miejsce na południu Mazowsza i Wielkopolski oraz na Wyżynie Lubelskiej (230-250 mm), a najniższa na Pobrzeżu Szczecińskim oraz w szerokim pasie Polski północnej (170-200 mm).

Dla roślin uprawnych, okres ten należy uznać za korzystny pod względem wilgotnościowym, albowiem nie wystąpiły obszary z nadmiarem wody, natomiast niewielki deficyt nie wywołuje negatywnych skutków w przebiegu wegetacji.